25/12/2023
I-Đại cương
- ĐN: chữa chứng mất ngủ do nhiều nguyên nhân
- Nguyên nhân:
- Do âm hư, huyết hư, tỳ hư không nuôi dưỡng tâm, làm tâm không tàng thần gây hồi hộp, mất ngủ
- Do thận âm hư không dưỡng can âm làm can dương vượng (can hỏa vượng) làm thần chí không ổn định, biểu hiện: đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, phiền táo, cáu gắt…
- Phân loại
- Dưỡng tâm an thần
- Trọng chấn an thần
- Cách dùng
- Phối ngũ: phối hợp với thuốc trị nguyên nhân
- Do âm hư, huyết hư, tỳ hư phối hợp với thuốc bổ âm, bổ huyết, bổ tỳ
- Do can phong nội động, phối hợp với thuốc bình can tức phong
- Do sốt cao gây trằn trọc, vật vã, mất ngủ, phối hợp với thuốc tả hỏa…
- Bào chế: Thuốc là khoáng vật, động vật cần đập nhỏ trước khi sắc, sắc kỹ cho ra hết hoạt chất, không dùng kéo dài
- Phối ngũ: phối hợp với thuốc trị nguyên nhân
- Kiêng kỵ:
- Thuốc dưỡng tâm an thần không dùng cho thực chứng
- Thuốc trọng trấn an thần không dùng cho hư chứng
- Đặc điểm - Tác dụng
- Thảo mộc, tỷ trọng nhẹ
- Tính vị quy kinh: bình; tâm can thận
- Công năng chủ trị: dưỡng tâm, bổ can huyết; chữa tâm huyết hư, can âm bất túc gây mất ngủ, hồi hộp, vật vã, hoảng sợ, mồ hôi trộm…
- Vị thuốc: Toan táo nhân, lạc tiên, vông nem, bình vôi, tâm sen, viễn chí, bá tử nhân, long nhãn
- Đặc điểm - Tác dụng
- Khoáng vật, động vật, tỷ trọng nặng
- Tính vị quy kinh: Bình - Tâm can thận
- Công năng chủ trị: Tiết giáng, trẫn tĩnh, chữa các chứng đau đầu hoa mắt chóng mặt, phiền táo, dễ cáu gắt hoặc co giật, động kinh…
- Vị thuốc: Mẫu lệ, thạch quyết minh, chu sa - thần sa,