26/05/2024
Các phương thuốc tả hạ là những phương thuốc có tác dụng làm thông đại tiện, bài trừ tích trệ ở trường vị, trừ thực nhiệt, trục thủy ẩm; các chứng thuộc lý thực.
Các chứng bệnh có tính chất hàn, nhiệt, hoãn, cấp khác nhau. Các vị thuốc tả hạ có tính chất hàn, nhiệt, cường độ mạnh yếu khác nhau nên các phương thuốc tả hạ được chia làm 5 loại:
Chú ý:
- Hàn hạ: Dùng để tả nhiệt thông tiện, chữa các chứng tích trệ do nhiệt kết.
- Ôn hạ: Dùng để trừ hàn thông tiện, chữa các chứng tích trệ do lạnh.
- Nhuận hạ: Có tác dụng nhuận tràng chữa táo bón do mất tân dịch, mất máu.
- Trục thủy: Dùng để chữa chứng thuỷ ẩm đình trệ.
- Công bổ kiêm trị: Chữa các chứng tà khí thực mà chính khí hư.
- Không dùng thuốc tả hạ cho phụ nữ có thai hoặc mới sinh, đang có kinh nguyệt, người già yếu, người mất máu, tân dịch giảm.
- Thuốc tả hạ dễ làm tổn thương vị khí nên khi đạt kết quả chữa bệnh thì phải dừng thuốc ngay.